Pakiet prasowy związany z misją IBEX
Tygodnik naukowy Science w numerze z 15 października 2009 r. publikuje serię artykułów na temat odkrycia przez sondę kosmiczną IBEX nowej struktury w Układzie Słonecznym. W odkryciu tym mają udział naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN, które w związku z tym przygotowało obszerny zestaw materiałów informacyjnych dla dziennikarzy. W zestawie znajdują się:
- Informacja prasowa na temet odkrycia dokonanego przez misję IBEX; (embargo)
- zestawienie najciekawszych faktów dotyczących misji IBEX i heliosfery; (embargo)
- krótki artykuł opisujący nowatorską metodę obserwacji zjawisk na granicy heliosfery za pomocą energetycznych atomów neutralnych; (embargo)
- krótki artykuł opisujący rzeczywistą strukturę Układu Słonecznego i obrazujący położenie heliosfery względem planet; (embargo)
- krótki artykuł omawiający zagadnienia techniczne związane z budową satelity IBEX, jego wyniesieniem na orbitę i działaniem; (embargo)
- krótki artykuł przedstawiający rolę polskich naukowców w misji IBEX i w odkryciu nowej struktury w Układzie Słonecznym. (embargo)
Materiały tekstowe i graficzne, zawarte w pakiecie prasowym, są przeznaczone do bezpłatnego wykorzystania w mediach, jednak nie mogą być publikowane przed 15 października 2009 roku, godz. 20:00 CET.
Niniejszym pakietem prasowym Centrum Badań Kosmicznych PAN inauguruje działalność serwisu prasowego. Jeśli nie życzą sobie Państwo otrzymywania od CBK informacji prasowych, prosimy o poinformowanie nas o tym.
W sprawach związanych z misją IBEX oraz badaniami heliosfery dziennikarze mogą kontaktować się z pracownikami naukowymi Centrum Badań Kosmicznych PAN, wymienionymi w wykazie na końcu niniejszej informacji prasowej.
Centrum Badań Kosmicznych (CBK) to interdyscyplinarny instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk. Utworzony w 1976 roku, prowadzi za pomocą eksperymentów kosmicznych badania w zakresie fizyki bliskiej przestrzeni kosmicznej, w tym badania Słońca, planet i małych ciał Układu Słonecznego oraz geodynamiki i geodezji planetarnej, a także prace badawczo-rozwojowe w zakresie technologii satelitarnych i technik kosmicznych dla badań Ziemi. CBK brało udział w najbardziej prestiżowych międzynarodowych misjach kosmicznych: CASSINI (badania Saturna i jego księżyca, Tytana), INTEGRAL (kosmiczne laboratorium wysokich energii), MARS EXPRESS (orbiter marsjański) czy ROSETTA (misja do komety). W Centrum zbudowano ok. 50 przyrządów, które zostały wyniesione w przestrzeń kosmiczną na pokładach satelitów i sond międzyplanetarnych.
Badania prowadzone przez CBK pozwoliły zbudować lokalny model jonosfery nad Europą, zapewniający dokładne prognozy heliogeofizyczne dla krajowych służb telekomunikacyjnych oraz międzynarodowego systemu ISES. Dzięki wykorzystaniu nawigacji satelitarnej GPS, w CBK opracowano jednorodną sieć powierzchniową Polski i związano ją z europejskim fundamentalnym układem geodezyjnym EUREF, stworzono Polską Atomową Skalę Czasu o wysokim stopniu stabilności i uruchomiono stację monitorującą systemu nawigacji satelitarnej EGNOS. Prace w innych dziedzinach pozwoliły poznać m.in. mechanizmy: wydzielania energii w koronie Słońca; oddziaływania wiatru słonecznego z plazmą lokalnego ośrodka międzygwiazdowego i składową neutralną materii międzygwiazdowej w heliosferze; wzbudzania i propagacji fal plazmowych; kształtowania środowiska plazmowego komety Halleya. Skonstruowany w CBK globalny obraz elektromagnetycznego otoczenia Ziemi pozwolił odkryć jego antropogenne uwarunkowania. W Centrum powstał również jeden z najbardziej wszechstronnych systemów obliczeń orbitalnych małych ciał Układu Słonecznego, umożliwiający m.in. badanie stopnia zagrożenia Ziemi przez te obiekty.
IBEX is the latest in NASA's series of low-cost, rapidly developed Small Explorers space missions. Southwest Research Institute in San Antonio, TX, leads and developed the mission with a team of national and international partners. NASA's Goddard Space Flight Center in Greenbelt, Md., manages the Explorers Program for NASA's Science Mission Directorate in Washington.
DODATKOWE INFORMACJE:
Misja IBEX:
dr hab. Maciej Bzowski
tel. +48 22 3816308
email: bzowski@cbk.waw.pl
Fizyka heliosfery:
prof. dr hab. Stanisław Grzędzielski
tel. +48 22 3816417
email: stangrze@cbk.waw.pl
dr hab. Maciej Bzowski
tel. +48 22 3816308
email: bzowski@cbk.waw.pl
POWIĄZANE STRONY WWW:
http://ibex.swri.edu/
Główna strona misji IBEX.
http://www.nasa.gov/mission_pages/ibex/
Misja IBEX na stronach NASA.
http://www.orbital.com/
Strona producenta satelity IBEX, firmy Orbital Sciences Corporation.
http://www.cbk.waw.pl/
Strona główna Centrum Badań Kosmicznych PAN.
MATERIAŁY GRAFICZNE:
cbk09101501h_fot.00s.jpg
Rozkład energetycznych atomów neutralnych na niebie wskazuje na istnienie na granicy heliosfery struktury przypominającej pierścień.
Obraz we współrzędnych galaktycznych. (Źródło: NASA, The IBEX Team)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.00.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.00.jpg
cbk09101501h_fot.01s.jpg
Wizualizacja komputerowa przedstawiająca sondę IBEX na orbicie wokółziemskiej. (Źródło: NASA, The IBEX Team)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.01.tif
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.01.tif
cbk09101501h_fot.02s.jpg
Wiatr słoneczny tworzy w obłoku gazu międzygwiazdowego bąbel heliosfery, otoczony przez warstwę graniczną. Jej wewnętrzną krawędzią jest szok końcowy, zewnętrzną – heliopauza, która oddziela ją od materii międzygwiazdowej. Poruszająca się ze Słońcem heliosfera generuje w obłoku międzygwiazdowym charakterystycznie wygiętą falę czołową. Sonda IBEX bada energetyczne atomy neutralne powstające w warstawie granicznej. (Źródło: ESA, Martin Kornmesser, Lars Lindberg Christensen; w tłumaczniu polskim pominięto Fermi glow)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.02.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.02.jpg
cbk09101501h_fot.03s.jpg
Rozkład energetycznych atomów neutralnych na niebie. Grafiki górna i środkowa przedstawiają przewidywania w modelach uwzględniających (odpowiednio) silny lub słaby szok końcowy. Dolna grafika to obraz uzyskany dzięki sondzie IBEX, z wyraźnie widoczną, zaskakującą strukturą wstęgową. Kropką oznaczono kierunek, w którym porusza się Słońce. (Źródło: NASA, The IBEX Team)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.03.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.03.jpg
cbk09101501h_fot.04s.jpg
Sonda IBEX podczas przygotowań do startu. (Źródło: NASA/VAFB)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.04.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.04.jpg
cbk09101501h_fot.05s.jpg
Integracja satelity IBEX z rakietą nośną Pegasus XL. (Źródło: NASA/Randy Beaudoin, VAFB)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.05.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.05.jpg
cbk09101501h_fot.06s.jpg
Rakieta Pegasus XL z satelitą IBEX, podwieszona pod samolotem Stargazer. (Źródło: NASA/Randy Beaudoin, VAFB)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.06.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.06.jpg
cbk09101501h_fot.07s.jpg
Start samolotu Stargazer w celu wystrzelenia rakiety Pegasus XL z sondą IBEX na pokładzie. (Źródło: NASA, Ivy Springer)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.07.jpg
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.07.jpg
cbk09101501h_fot.08s.jpg
Logo misji IBEX. (Źródło: NASA, The IBEX Team)
HR dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501h_fot.08.gif
HR w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501h_fot.08.gif
MATERIAŁY FILMOWE:
cbk09101501i_film01.mov
11 MB, 512x288
Wizualizacja komputerowa przedstawiająca sondę IBEX w przestrzeni kosmicznej. (Źródło: NASA/Goddard Space Flight Center)
Film dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501i_film01.mov
Film w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501i_film01.mov
cbk09101501i_film02.mov
3 MB, 640x360
Wypływająca woda tworzy na talerzyku struktury przypominające szok końcowy i heliopauzę w heliosferze. (Źródło: NASA)
Film dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501i_film02.mov
Film w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501i_film02.mov
cbk09101501i_film03.mov
5.5 MB, 640x480
Mechanizm przemiatania wykorzystany przez sondę IBEX do sporządzania map nieba. Skanowanie całego nieba trwa ok. pół roku.
(Źródło: The IBEX Team/Southwest Research Institute)
Film dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501i_film03.mov
Film w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501i_film03.mov
cbk09101501i_film04.mov
11 MB, 512x288
Wizualizacja komputerowa przedstawiająca wyniesienie sondy IBEX na wydłużoną orbitę wokółziemską. Rakieta Pegasus XL została wystrzelona spod pokładu samolotu Stargazer firmy Orbital Sciences Corporation. (Źródło: NASA/Goddard Space Flight Center)
Film dostępny pod adresem: http://press.cbk.waw.pl/09/cbk09101501/cbk09101501i_film04.mov
Film w czasie embarga: http://press.cbk.waw.pl/embargo/cbk09101501/cbk09101501i_film04.mov
Adres e-mail: press@cbk.waw.pl
